بیماری شقاق یا فیشر مقعدی چیست؟

آیا تا به حال لب شما ترک خورده است؟ اگر به آخرین باری که لب‌تان دچار ترک شده که معمولاً مربوط به فصول سرما است فکر کنید، احتمالاً متوجه می‌شوید که ابتدا پوست لب خشک و سپس شروع به ترک برداشتن کرده است. اگر به ترک لب‌تان بی‌توجهی می‌کردید، خشکی آن به قدری شدت می‌یافت که باعث وسیع و عمیق شدن ترک و در نهایت خونریزی در آن می‌شد. این مثال ساده نمونه‌ی بارزی از یک نوع شقاق یا فیشر بود که می‌تواند بارها برای بدن هر فردی رخ داده باشد.

شقاق یا فیشر یک ترک‌خوردگی باریک با طول و عمق مشخص است که ممکن است در پوست یا یک دیواره‌ی یا غشای مخاطی ایجاد شود. شقاق یا فیشر یک بیماری بسیار شایع است که اگر زود اقدام به پیگیری آن شود می تواند به راحتی درمان شود. بسته به ناحیه‌ای که دچار شکاف یا ترک ایجاد شده است انواع شقاق یا فیشر در بدن انسان ایجاد و نام‌گذاری می‌شود. شقاق یا فیشر مقعد و شقاق پا، دو شکاف مشترکی هستند که در بدن رخ می‌دهند.
شقاق با نام علمی فیشر فقط یک ترک یا پارگی دیواره‌ی پوشش داخلی بدن یا سطوح خارجی پوست است که نباید با برش اشتباه شود. در شقاق یا فیشر کشش دیواره باعث از هم گسیختگی آن می‌شود که در صورت عدم درمان به موقع به زخم‌های باز بزرگ تبدیل خواهد شد که می‌تواند عضلات زیرین را نیز درگیر کند.
حال اگر این ترک یا پارگی در دیواره‌ی درونی کانال مقعد ـ لوله کوتاه مابین دو دریچه‌ی ابتدایی و انتهایی مقعد که چهار سانتی‌متر انتهایی لوله‌ی گوارشی یعنی راست‌روده را تشکیل می‌دهدـ رخ دهد، شقاق یا فیشر مقعد نامیده می‌شود. فیشر مقعد یک بیماری شایع است که اغلب با دیگر اختلالات ناحیه‌ی مقعد مانند بواسیر اشتباه گرفته می‌شود.
شقاق یا فیشر مقعد به شکل یک قطره اشک خطی دردناک و یا ایجاد شکاف در بافت پوششی نرم و مرطوب (مخاط) قسمت انتهایی کانال مقعد ظاهر می‌شود که در کوتاه مدت معمولاً تنها شامل سطح پوششی دیواره‌های داخلی مقعد و در بلندمدت به صورت عمقی‌تر تمام ضخامت مخاط مقعد را درگیر می‌کند.
شقاق یا فیشر مقعد با شیوع یکسان در هر دو جنس زن و مرد اتفاق می‌افتد. البته احتمال شقاق یا فیشر مقعد در زنان پس از زایمان و در افراد مبتلا به بیماری کرون بیشتر است. این بیماری اغلب در سنین جوانی و میانسالی رخ می‌دهد. با افزایش سن احتمال ابتلا به شقاق یا فیشر مقعد کم می‌شود. این بیماری در کودکان کمتر از یک سال نیز بسیار دیده می‌شود.
در نیمی از موارد امکان بهبود با خودمراقبتی فرد و اصلاح عادات غلط تغذیه‌ای و جلوگیری از یبوست وجود دارد. با این‌ حال احتمال عود بیماری در صورت تکرار فشار در ناحیه‌ی آسیب دیده هست. شکست درمان طبی شقاق یا فیشر نشانه‌ای برای درمان جراحی آن است. امروزه محققان به‌ شدت دنبال راهی برای پیدا کردن یک درمان دارویی مؤفق و جایگزین درمان جراحی شقاق یا فیشر مقعدی هستند.